Araban 1000–1500 m yüksekliğinde bir plato üzerinde yer almaktadır. İlçe topraklarının etrafı dağlarla çevrilmiştir. Batısında Kartal (Sof) Dağları doğu-batı doğrultusunda uzanır. Kuzeyde Beşparmak dağları ile çevrilidir. İlçe Fırat Nehri’nin batısında ve bu nehre dökülen karasu Irmağı’nın kenarındadır. Fırat nehri Araban’ın Şanlıurfa ili ile doğal sınırını çizer. Karasu Araban Ovası’nın içerisinden geçerek Fırat’a dökülür.
Islahiye Gaziantep’in batı kesiminde yer alan ilçe topraklarının batı ve doğusu engebeli, orta alanları ise düzlüktür. Batısında Nur Dağları’nın doğu uzantıları, doğusunda ise, Sof (Kartal) Dağı bulunmaktadır. İslahiye Ovası bu dağların arasında güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda uzanır. Aynı zamanda tektonik kökenli olan bu ova, Kahramanmaraş-Hatay çöküntü alanındadır. Nur ve Sof Dağlarından doğan çok sayıdaki çay ve dereler ovayı suladıktan sonra Asi Nehri’ne katılır. Bu akarsuların en önemlisi Karasu Çayı’dır. Bu çayın üzerine sulama ve taşkınları önlemek amacı ile Tahtaköprü Barajı kurulmuştur. İlçenin doğal bitki örtüsünü makidir.
Karkamış Gaziantep’in sanayi yönünden en az gelişmiş ilçesi ise de, Suriye-Türkiye sınır kapılarını ilçe bünyesinde barındırdığı için konumu itibarıyla önemli bir yere sahiptir. İlçe toprakları tarıma elverişlidir. Karkamış ilçesi su yönünden çok şanslıdır, çünkü ilçe hem Fırat nehrine yakın hem de ilçenin içinden su kanalları geçmektedir. Halkın çoğunluğu Türkmendir ve Araplarda yaşamaktadır. Bronz Çağ döneminde Uruk olarak adlandırılmıştır. Sümerlerin ünlü destanı Gılgamış’ın burada yazıldığı ve destan kralının Fırat nehri yakınlarındaki antik kentte yaşadığı sanılmaktadır. Karkamış ilçesi Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır. Yüzölçümü 341. 000 m2, rakımı ise 365 metredir. Karkamış ilçesinin doğusunda Fırat nehri, batısında Oğuzeli ilçesi, kuzeyinde Nizip ilçesi, Güneyinde Suriye devleti yer almaktadır.
Nizip Gaziantep ilinin en büyük ilçesidir. Nizip ilçesinde tarım ve tarıma dayalı sanayi oldukça gelişmiştir. İklim olarak karasal iklim görülür. Antep fıstığı ve Zeytin bahçeleri yaygındır. Bu bahçelerden toplanan Antepfıstığı ve Zeytin Meyveleri işlenmeden piyasaya sürülemez. Bunları işleyecek 100’den fazla orta ölçekli fabrika ve işletme mevcuttur. Karasal iklimde yetişen zeytinlerin aroması ve kokusu çok yoğundur. Nizip ilçesinde toplanan zeytinlerin kendine özgü aroması vardır. Bu zeytinyağından elde edilen sabunları meşhurdur. 1960’lı yıllarda Türkiye’nin Sabun ihtiyacının %90’ı Nizip ilçesindeki Sabun Fabrikalarında üretilmekteydi. Zeugma, diğer adıyla Belkıs harabeleri ilçeye 8 km uzaklıktadır.
Nurdağı Gaziantep Adana Kara Yolu üzerinde bulunmaktadır. İlçede pamuk, buğday, şeker pancarı, kırmızı biber, salatalık, patlıcan, patates ve soğan yetiştiriciliği başta gelmekte olup, krom yatakları da bulunmaktadır. Hayvancılık olarak ise genel olarak inek, koyun ve keçi besiciliği yapılmaktadır.
Oğuzeli Eski adı Büyük Kızılhisar[3] olan yerleşim yerindeki yapılar kırmızı topraktan imal edilen kerpiç kullanılarak ve hisar şeklinde yapıldığından dolayı bu isim verildiği sanılmaktadır. 1 Ocak 1946 günü ilçe olarak, adı Oğuzeli olarak değiştirilmiştir. Oğuzeli Gaziantep’in güneydoğusunda Sacır Suyu kenarında kurulmuştur. Milli Mücadele yıllarında yöre köylerin Fransızlar tarafından işgale uğraması üzerine halk Kuva-i Milliye birliklerine katılarak bölgenin Türk yurdu olduğunu bir kez daha kanıtlamışlardır.
Şahinbey Gaziantep ilinin bir ilçesidir. İlçe, Antep Savunması’nda üstün yararlılıklar gösteren Şahin Bey’in anısına bu ismi almıştır. Şahinbey, nüfus bakımından Gaziantep’in en büyük, Türkiye’nin ise Esenyurt ve Keçiören’den sonra gelen en kalabalık üçüncü ilçesidir. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre 2020 yıl sonu itibarı ile nüfusu 931. 116’dır. Gaziantep’in bir mahallesi olan Şahinbey, Gaziantep’in 1987’de Büyükşehir olmasından sonra ilçe konumuna getirilmiştir.
Şehitkamil İlçe, adını 21 Ocak 1920’de, Antep Savunması sırasında, 14 yaşındayken annesinin yüzündeki peçeyi indirmek isteyen Fransız askerlerine karşı çıkan ve bu yüzden süngü darbesi ile öldürülen Mehmet Kâmil’den almaktadır. Antep Savunması’nın ilk kaybı olarak nitelendirilen Mehmet Kâmil, olaydan sonra Şehit Kâmil ismini almıştır.
Yavuzeli Eski adı ise Cingife olan ilçes il merkezine 30 km uzaktadır. Yavuz Sultan Selim 1517 yılında Mercidabık seferine giderken burada konaklar. Yerli halkın kendisine gösterdiği yakın ilgiden dolayı buraya “Yavuzun ili” adının verilmesini ister. Kuzeyde Araban, Doğuda Şanlıurfa İli, Kuzeybatıda Kahramanmaraş ili, Güneydoğuda Nizip, Güneyinde ise Merkez Şehitkamil İlçesi ile çevrili alanda yer alır. İlçemizin Doğusunda Şanlıurfa İli ile sınırlı Fırat Nehri ile belirlenmiştir.
Leave a Reply